23 czerwca 2014

PTASIE RARYTASY

W niedzielę na ostatniej wycieczce mieliśmy same ptasie rarytasy. Pierwszy raz miałem okazję zobaczyć dziwonie oraz gajówkę. Ciekawie prezentował się też samiec jarzębatki w szacie pogodowej i jeden młody osobnik z ciemną tęczówką oka. Dziwonia za to była bardzo fotogeniczna i pozowała pięknie na różnych drutach, gałązkach czy krzewach. U tych ptaków śpiewają obie płci. Nigdy nie wiadomo czy śpiewa samiec, czy samica jeśli nie zobaczymy ptaka. W pełni wybarwiony samiec jest czerwono-rubinowy. W języku angielskim nazwa rosefinch odnosi się adekwatnie do koloru różanego samca. Zawołanie dziwonii to pojedynczy modulowany gwizd, powtarzany co pewien czas. Zaskoczeniem było pojawienie się na jednym drzewie blisko siebie - dziwonii (w pełni wybarwionego samca), samca trznadla oraz szczygła. Wesołe trio. Pogoda nie sprzyjała wypadowi na ptaki - padało i przestawało i znów padało i tak co pewien czas. Nie zniechęciło to nas do dalszej obserwacji terenowej. Mimo przemoczonych butów i spodni warto było iść dalej i dalej.
Na wierzbie blisko plaży wiślanej siedział ptak, który śpiewał do złudzenia jak cierniówka. Głos ten posiadał jednak inne wstawki i przeciągnięcia i nie pasował na typowy śpiew samca cierniówki. Krótki dziób, typowy wygląd głowy zdradził gajówkę. Kolejny gatunek, którego nie widziałem, a tylko znałem z atlasów i opisów. Samiec gajówki śpiewał mimo deszczu, później przeniósł się w gęstwinę niewysokich, wierzbowych zarośli.
Gajówka jest skryta podobnie jak jarzębatka. Jest naszą najmniejszą pokrzewką. Gniazdo buduje w gęstych zaroslach na wysokości około metra. Zarośla w których skład wchodzą niskie łozowiska z dziką różą, tarniną, głogiem i zarośla jeżyn to typowe środowisko gajówki. Gniazduje także w parkach, starych ogrodach i lasach z bogatym podszytem.
Krzak głogu, którego napotkaliśmy po drodze, zdradził następny ciekawy gatunek - jarzębatkę. Nasza największa pokrzewka nie jest łatwa do obserwacji. Prowadzi skryty tryb życia i uwija się szybko w gęstwinie zarośli. Samiec był już w szacie pogodowej. Tęczówka oka nadal jest jasnożółta. Na głogu pojawił się też osobnik młodociany z ciemną tęczówką oka. U młodocianych samców oko jest ugrowe, podobnie u dorosłych samic.
Tam gdzie występuje gąsiorek, pojawia się też jarzębatka. Wybiera ona nasłonecznione nieużytki blisko gęstych zadrzewień (niskich i wysokich), przecinanych pasami roślinności zielnej z marchwią zwyczajną i różnymi gatunkami sucholubnymi traw. Dziwonia ma północny zasięg występowania w Polsce. Na południu pojawia się punktowo. Odnotowywano ją między innymi na stawach milickich, a teraz rokrocznie w Witowie. Gatunek ciekawy i niezwykły. Zimuje w Indiach. Młode jaśniejsze od samicy. Samica ciemna, szarobrązowa z rozmytym kreskowaniem. Młode samce podobne do samicy. Z czasem wybarwiają się, a proces ten zaczyna się od głowy. Czasami podczas śpiewy stroszy czubek. Głowa stosunkowo masywna. Podczas śpiewu unosi ją podobnie do ortolana.
Dziwonia jest stosunkowo mało płochliwa i chętnie przebywa w pobliżu osad ludzkich. Występuje w różnym typie zadrzewień,  na skrajach lasów, plantacjach leszczyny, rozległych ugorach, w pobliżu wody.
Samiec jarzębatki (Sylvia nisoria) Fot. MM
Samica jarzebatki. Fot. MM
Buszujący samiec. Fot MM
Samiec wśród głogowych gałązek. Fot. MM
Dorosły, w pełni wybarwiony samiec dziwonii. Fot. MM
Krótki dziób i jasne pokrywy podogonowe zdradzają gajówkę (Sylvia borin). Fot. MM
Śpiew gajówki przypomina nieco zmieniony śpiew cierniówki. Jest on dłuższy. Fot. MM
Dziwonia i trznadel. Fot. MM
Samiec dziwonii na lince. Fot. MM
Ptak prezentował wdzięki. Fot. MM
Dziwonia to jeden z barwniejszych ptaków. Fot. MM

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz