Ptaki opanowały przestworza od milionów lat i tu czują się bardzo dobrze. Niektóre gatunki są świetnymi lotnikami i spędzają w powietrzu większą część swojego życia. Do takich ptaków należą między innymi albatrosy czy jerzyki. Lot i przystosowanie do takiego środka lokomocji zwiększa szansę polowania i ścigania ofiary z dużą prędkością. Jednym z takich powietrznych łowców jest kobuz (Falco subbuteo). Ten niewielki sokół poluje głównie na owady (ważki i inne), ściga także rozmaite ptaki - jaskółki, jerzyki. Polowanie na jaskółkę jest trudne i wymaga odpowiednich predyspozycji drapieżnika. Sierpowate skrzydła przecinają powietrze niczym ostrze noża. Skrzydła kobuza są dość długie. U Ptaka siedzącego, skrzydła wystają nieco poza ogon. U pustułki są krótsze. Dorosły kobuz ma czarny wąs, jaśniejszą brew nad okiem. Ciemny, stalowo-fioletowy wierzch i jasnokremowy spód z licznymi kreskami - układającymi się promieniście w linje. Pokrywy podogonowe i nogawice rude. Spód skrzydeł z ciemnym kreskowaniem. Młode ptaki nie posiadają rudych nogawic i pokryw podogonowych. Pióra z wierzchu są obrzeżone jasno-miodową obwódką. Sprawia to wrażenie łuskowania. Kobuz jest ptakiem otwartych przestrzeni. Środowiskiem występowania są lasy, jeziora z licznymi szuwarami, rozlewiska, urozmaicony krajobraz rolniczy. Poluje nad łąkami i polami, a także na skrajach lasów. Łowi owady i ptaki do późnego zmierzchu, czasami pochwyci nietoperza. Gnieździ się w starych gniazdach ptaków krukowatych, w skrzynkach lęgowych. Mimo to jest w Polsce nielicznym ptakiem lęgowym. Częstszy na przelotach. Wiosną pojawia się na przełomie kwietnia i maja. Zimuje w Afryce - na południe od Sahary. Kobuz jest coraz rzadszym sokołem występującym w Europie. Powodem spadku liczebności są rokroczne polowania na te ptaki w rejonie Morza Śródziemnego (rocznie ginie około 700 osobników), zanieczyszczenie środowiska, spadek liczebności ofiar, głownie małych ptaków śpiewających krajobrazu rolniczego, na które kobuz regularnie poluje, brak miejsc odpowiednich do gniazdowania. Kobuz sam nie buduje i nie ściele gniazd. Populacje ptaków krukowatych są przetrzebiane i wpływa to niekorzystnie na sukces lęgowy kobuza, który korzysta z opuszczonych gniazd. Skrzynki lęgowe, montowane dla pustułek służą także kobuzom w wyprowadzeniu młodych. Ważne by przy montowaniu budki wyścielać ją sianem, torfem lub żwirem. W gnieździe może znajdować się od 5 do 3 jaj w zniesieniu. Sukces lęgowy zależy od warunków atmosferycznych, występowania ofiar.
Na Węgrzech zamontowano na dużym nadajniku budkę lęgową w której gniazdował raróg. Po tym jak młode rarogi wyleciały z budki, zaczęła kręcić się tam para kobuzów. Samica oglądała obiekt, po czym w pobliżu gniazda dochodziło do kopulacji. Para dochowała się trójki młodych. Nie są jeszcze w pełni lotne, ale niebawem osiągną dorosłość i polecą na zimowiska.
 |
| Dorosły kobuz. Rys. MM |
 |
| Młode kobuzy w budce lęgowej. PS MM |
 |
| Samica wysiadująca jaja. PS MM |
 |
| Zniesienie kobuza. PS MM |
 |
Samica na gnieździe. PS MM
Kobuz w locie. Fot. MM
|
A to ciekawe odżywia się owadami. To gniazdo to jednak jest bardzo wysoko, zdarza się że młode wypadają?
OdpowiedzUsuńRzadko zdarza się by młody ptak wypadł z budki lęgowej. Czasami jednak mogą wypaść z gniazda, kiedy jest zła pogoda lub przez nieuwagę pisklę jeszcze nielotne zapędzi się na skraj gniazda - może spaść i zginąć.
OdpowiedzUsuń